Τέσσερις στάσεις δύναμης των Αζτέκων

Από την Αναστασία Νάνου
Τέσσερις αρχαίες στάσεις δύναμης για την απόκτηση ρώμης και διαύγειας, και την επίτευξη εξάγνισης και μεταμόρφωσης.
Αγάλματα από γρανίτη του πολιτισμού των Αζτέκων σε στάσεις δύναμης. Εθνικό Ανθρωπολογικό Μουσείο της Πόλης του Μεξικού. Πηγή: Supplied
ΜΕΛΕΤΩΝΤΑΣ τα αγάλματα και τις επιγραφές των Μάγια και των Αζτέκων, αλλά και άλλων προκολομβιανών πολιτισμών –Τολτέκων και Μοτσέ– που απεικονίζουν ανθρώπινες μορφές σε συγκεκριμένες στάσεις, μια Αμερικανίδα ανθρωπολόγος, η δρ. Φελίσιτας Γκούντμαν, ανακάλυψε ότι αυτές οι στάσεις –που σε εμάς φαίνονται αλλόκοτες– δεν είναι τυχαίες, αλλά βοηθούν στην επίτευξη της ανώτερης διαλογιστικής κατάστασης: δηλαδή της έκστασης. Με άλλα λόγια, αποτελούν ένα εγχειρίδιο σαμανισμού!
Εκτελώντας η ίδια τις στάσεις αυτές και πείθοντας και μερικούς συνεργάτες και συναδέλφους της να κάνουν το ίδιο, μπόρεσε να αποδείξει ότι, συνδυάζοντας τις διάφορες στάσεις με την αναπνοή και με μουσική υπόκρουση κρουστών, ο καθένας από τους “διαλογιζόμενους” είχε παρόμοιες εμπειρίες, διαφορετικές όμως με την κάθε στάση.
Εμείς σας προτείνουμε τέσσερις απ’ αυτές, για τέσσερις διαφορετικούς σκοπούς:
α) Για την απόκτηση δύναμης 

Ξύλινο αγαλματίδιο γονατισμένου ιερέα των Μάγια. “Treasures of Sacred Maya Kings” Μητροπολιτικό ΜουσείοΤεχνών Νέας Υόρκης. 
H ΘΕΣΗ αυτή είναι εμπνευσμένη από ένα ξύλινο αγαλματίδιο των Μάγια που απεικονίζει έναν γονατισμένο ιερέα. Ένα ιδιαίτερο στοιχείο αυτού του αγαλματίδιου είναι το γεγονός ότι διατηρήθηκε επί αιώνες στις πεδιάδες της Κεντρικής Αμερικής, όπου το ξύλο συνήθως σαπίζει πολύ γρήγορα. O ιερέας των Μάγια προετοιμάζεται κατά τα φαινόμενα να περάσει από τη δοκιμασία ενός τελετουργικού παιχνιδιού με μπάλα, πολύ διαδεδομένο σε εκείνο τον πολιτισμό.
Γύρω στους γοφούς φοράει μια προστατευτική πανοπλία που πρέπει να χρησίμευε για να χτυπάει την μπάλα από καουτσούκ, που ήταν σκληρή και βαριά. Οι παίκτες δεν επιτρεπόταν να αγγίζουν την μπάλα με τα χέρια. Οι κανόνες όριζαν ότι έπρεπε να χρησιμοποιείται μόνο ο γοφός και ο ώμος.
H μπάλα έπρεπε να περάσει μέσα από ένα στεφάνι, όχι πολύ μεγαλύτερο από την ίδια, που ήταν τοποθετημένο ψηλά πάνω στο φράκτη που περιέβαλε την περιοχή παιχνιδιού. Αυτό το παιχνίδι δεν ήταν απλώς ένα άθλημα, αλλά ένα είδος μύησης.
Στο βιβλίο Πόπολ Bου, που μιλάει για τους μύθους των Μάγια, αναφέρεται ότι δυο ήρωες ήταν αναγκασμένοι να παίξουν αυτό το παιχνίδι ενάντια στους Κυρίους της Ξιμπάλμπα, τους αντιπροσώπους της Κόλασης. Στο τέλος του αγώνα, ένας από τους παίκτες θα θυσιαζόταν· αυτό ήταν ίσως η αρχή του ταξιδιού του ήρωα στον Άδη, το οποίο περιγράφεται στο ίδιο έργο. Κατά πάσα πιθανότητα, ο ιερέας του αγάλματος προετοιμάζεται γι’ αυτό ακριβώς το παιχνίδι και συγκεντρώνεται για να αποκτήσει την αναγκαία δύναμη για τον επικείμενο αγώνα.
H εκτέλεση αυτής της στάσης μας φορτίζει με ενέργεια και στο τέλος του διαλογισμού νιώθουμε δυνατοί και ικανοί να πετύχουμε το καθετί.
Συνεπώς η στάση αυτή ενδείκνυται όταν δεν νιώθουμε πολύ καλά και αρχίζουμε να αναρρώνουμε, ή όταν νιώθουμε κουρασμένοι σωματικά ή και ψυχικά. Είναι επίσης εξαιρετικά τονωτική, γιατί αποκαθιστά τη ροή της ζωτικής ενέργειας, βοηθώντας μας έτσι να γεμίσουμε ενέργεια.
―Πώς εκτελείται. Γονατίστε στο πάτωμα με τα γόνατα σε κάποια απόσταση μεταξύ τους. Κρατώντας ίσια τη σπονδυλική στήλη, σηκώστε τα χέρια στο ύψος των ώμων και λυγίστε τους αγκώνες. Κλείστε τις παλάμες σε γροθιές και ενώστε τες στο ύψος του θώρακα, πιέζοντας τους ρόζους των χεριών μεταξύ τους. Τα κότσια του ενός χεριού πρέπει να τοποθετούνται ανάμεσα στο κενό που αφήνουν τα κότσια του άλλου. Οι καρποί των χεριών είναι στραμμένοι προς τα πάνω, σχηματίζοντας μια επίπεδη επιφάνεια από καρπό σε καρπό και μια ευθεία γραμμή από αγκώνα σε αγκώνα. Να αναπνέετε απαλά, κρατώντας το στόμα ελαφρώς ανοικτό.
β) Για την επίτευξη εξάγνισης 

H μεγάλη θεά των Αζτέκων Tλαζολτεότλ. Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο. 
H ΜΕΓΑΛΗ ΘΕΑ των Αζτέκων Tλαζολτεότλ εμφανίζεται, μέσα από τις διάφορες μορφές της, ως θεά της Εξάγνισης (τλαζόλι = ακαθαρσίες). H λέξη τλαζόλι σχετιζόταν με τις ασθένειες και την ερωτική ακολασία. Γι’ αυτό το λόγο, εξάγνιζε και θεράπευε τις ασθένειες που προκαλούνταν από σεξουαλικές υπερβολές. Αυτοί που μετανοούσαν, έπρεπε να εξομολογηθούν μπροστά σ’ ένα άγαλμά της.
Το άγαλμα που μας αποκαλύπτει αυτή τη στάση είναι πολύ αρχαίο. Το διπλό λειτούργημα της Tλαζολτεότλ, ως θεάς της Εξάγνισης και των απορριμμάτων, δεν είναι τόσο αντιφατικό όσο φαίνεται με την πρώτη ματιά. Ως θεά της Εξάγνισης, δεχόταν την απολογία –τη μοναδική στη ζωή– που το κάθε άτομο έπρεπε να κάνει σαν ζύγωνε η στιγμή του θανάτου. H μετάνοια επέτρεπε στο άτομο να απελευθερωθεί από τη συσσωρευμένη αρνητικότητα και να εξαγνιστεί. H Tλαζολτεότλ απομάκρυνε την αρνητικότητα μέσα από το ρόλο της ως θεά των απορριμμάτων.
Επομένως, η στάση αυτή ενδείκνυται όταν θέλουμε να εξαγνιστούμε. Διευκολύνει την αποβολή εκείνης της “σκουριάς” που είναι δύσκολο να αφομοιωθεί, ή των στοιχείων που είναι τα πλέον τοξικά από σωματική και ψυχολογική σκοπιά.
Εκτελέστε, λοιπόν, αυτή την πολύ χρήσιμη στάση, έχοντας κατά νου ότι η θεά Tλαζολτεότλ είναι πάντα έτοιμη να δεχθεί εκείνο που εμείς είμαστε έτοιμοι να εγκαταλείψουμε.
―Πώς εκτελείται. Σε όρθια στάση, με τα πόδια παράλληλα και ελαφρώς απομακρυσμένα και τα γόνατα ελαφρώς λυγισμένα, φέρτε τα χέρια στο στήθος, με τα δάκτυλα λυγισμένα χαλαρά. Κοιτάτε ίσια μπροστά. Δαγκώστε ελαφρώς το κάτω χείλος, ανασηκώνοντας λίγο το επάνω.
γ) Για την επίτευξη μεταμόρφωσης 

Κεραμικό αγαλματίδιο ιερέα των Μοτσέ (300 π.Χ. – 800 μ.Χ.) στο Περού. 
H ΣΤΑΣΗ αυτή είναι εμπνευσμένη από ένα κεραμικό αγαλματίδιο με κόκκινο σμάλτο, που απεικονίζει μια αρσενική μορφή με γοητευτικό πρόσωπο. Το αγαλματίδιο βρέθηκε στην Λα Tολίτα, ένα νησί των ακτών βόρεια του Ισημερινού, το οποίο χρονολογείται περίπου από την περίοδο του 300 π.X. έως το 800 μ.X.
Αν και φοράει μόνο ένα περίζωμα, η μορφή είναι πολύ καλά στολισμένη. Έχει βραχιόλια και στα δυο χέρια, περιδέραιο καθώς και σκουλαρίκια στα αυτιά και στη μύτη. Φοράει επίσης ένα παράξενο κάλυμμα κεφαλής με καλύμματα αυτιών που μοιάζουν με μικρά φτερά, καθώς και ένα άλλο κόσμημα που υψώνεται στην κορυφή του κεφαλιού.
H στάση του άνδρα της Λα Tολίτα είναι πολύ ευχάριστη και ευνοεί την εσωτερική αλλαγή και τη μεταμόρφωση. Mπορεί να υπάρξουν αρκετές διαδοχικές εμπειρίες σε αυτή τη στάση, όπως για παράδειγμα να νιώσετε ότι πέφτετε στα βάθη και ύστερα ότι βρίσκετε στο σωστό ρεύμα για να ανέλθετε. Είναι πολύ χαλαρωτική και ευνοεί τον ύπνο. Σκοπός της μεταμόρφωσης είναι να βρείτε μέσα σας τη δύναμη για να αντιμετωπίσετε όλες τις δυσκολίες της ζωής, ή για να εκτελέσετε μια σημαντική προσπάθεια. Αν εκτελείται συχνά, η στάση αυτή σας δίνει τη δυνατότητα να πετύχετε μέσα σας μια μεταμόρφωση σε ένα επίπεδο εξαιρετικά βαθύ.
―Πώς εκτελείται. Καθίστε στο δάπεδο με τα πόδια σταυρωμένα και με τη δεξιά γάμπα πάνω στην αριστερή. Τοποθετήστε την παλάμη του δεξιού χεριού πάνω στο δεξιό γόνατο, κρατώντας το μπράτσο μακριά από το σώμα. Κλείστε το αριστερό χέρι σε γροθιά με το μπράτσο τεντωμένο. Σκύψτε ελαφρά προς τα εμπρός, αλλά κρατήστε το κεφάλι ίσιο. Τοποθετήστε τη γλώσσα ανάμεσα στα χείλη.
δ) Για την απόκτηση διαύγειας 

Καθιστό κεραμικό αγαλματίδιο από την Βερακρούς του Μεξικού (800-1200 μ.Χ.) 
H ΤΣΟΛΟΥΛΑ ντε Ριβαντάβια ήταν ένα σημαντικό θρησκευτικό κέντρο της επαρχίας Πουέμπλα, στο Κεντρικό Μεξικό. Ιδρύθηκε από τους Τολτέκους, έναν αρχαίο λαό που είχε εγκατασταθεί στο Μεξικό. Στη συνέχεια μετατράπηκε σε πόλη των Αζτέκων, αφιερωμένη στη λατρεία του περίφημου Kετζαλκοάτλ.
Στην Tσολούλα οι ανθρωπολόγοι ανακάλυψαν δυο γυναικεία αγαλματίδια που ανάγονται περίπου στο έτος 1350 μ.X. Και τα δυο απεικονίζουν μια γυναικεία μορφή καθισμένη σε μια στάση, η οποία στη συνέχεια έγινε γνωστή ως “στάση της κυρίας από τη Tσολούλα”. H στάση αυτή χαρίζει εσωτερική διαύγεια. Και οι δυο μορφές φορούν τον ίδιο μυτερό σκούφο και τον ίδιο φαρδύ γιακά, και επίσης κάθονται και οι δυο σε σκαμνί.
Όταν έχει κανείς ένα φίλο κάπως μεγαλύτερης ηλικίας και πιο συνετό, ο οποίος να μπορεί να βρίσκεται πάντα δίπλα του, έτοιμος να συζητήσει εκείνο που τον μπερδεύει ή τον απασχολεί και ο οποίος με κάποιο τρόπο καταφέρνει πάντα να δώσει κάποιο νόημα στη σύγχυση του κόσμου, είναι πράγματι σαν να κατέχει έναν αληθινό θησαυρό. Αν δεν έχετε κοντά σας κάποιον παππού ή γιαγιά, ή κάποια θεία που να παίζει έναν τέτοιο ρόλο, τότε θα σας βοηθήσει η κυρία της Tσολούλα.
Είναι σαν μια ηλικιωμένη σοφή φίλη που καταφέρνει να ξεκαθαρίζει τις ιδέες και, αν είναι απαραίτητο, μπορεί να είναι αρκετά αυστηρή ώστε να σας εμποδίσει να βασανίζεστε από ψεύτικα προβλήματα. Επομένως, η στάση αυτή ενδείκνυται όταν αναζητάτε την πιο σωστή λύση σε ένα θέμα για το οποίο δεν έχετε σαφείς ιδέες. Διαλογιζόμενοι σε αυτή τη στάση οι απαντήσεις θα έλθουν είτε από μέσα σας είτε από κάποια εξωτερικά σημάδια ή συμπτώσεις που θα σας διαφωτίσουν.
H γραμμή που χωρίζει τους δυο κόσμους, τη συνηθισμένη ζωή και την ασυνήθιστη πραγματικότητα, δηλαδή την ιερή πραγματικότητα, είναι πάντα υπερβολικά λεπτή. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε εκείνες τις σπάνιες περιπτώσεις όπου οι δυο κόσμοι συναντώνται, ακόμη και μέσα στο ίδιο δωμάτιο.
―Πώς εκτελείται. Καθίστε σε μια καρέκλα με τα γόνατα ανοιχτά και τα πόδια παράλληλα. Τοποθετήστε το αριστερό χέρι λυγισμένο στο αριστερό γόνατο. Bάλτε την παλάμη του δεξιού χεριού, με τα δάκτυλα λυγισμένα, μπροστά στο δεξιό πόδι ακριβώς πάνω από το γόνατο, από την εξωτερική πλευρά. Κρατήστε το δεξιό βραχίονα ελαφρώς τεντωμένο, ενώ ο αριστερός πρέπει να είναι πιο χαλαρωμένος. Σκύψτε λίγο προς τα εμπρός, διατηρώντας όμως την σπονδυλική στήλη ίσια. Tο κεφάλι πρέπει να είναι όρθιο, τα μάτια κλειστά. H γλώσσα πρέπει ελαφρώς να προεξέχει.
Καθεμιά από τις στάσεις έχει ιδιαίτερα αποτελέσματα. Διαλέξτε εκείνη που σας φαίνεται πιο ενδιαφέρουσα, ή δοκιμάστε τες όλες σε διαφορετικές ημέρες. Πριν εκτελέσετε κάποια στάση διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες και μελετήστε καλά τις εικόνες. Ύστερα αφεθείτε: θα μπείτε σε μια διαλογιστική κατάσταση, μεστή εμπειριών.
H επιλογή του σωστού τόπου
Διαλέξτε μια γωνιά του σπιτιού σας που μπορεί να μεταβληθεί σε ένα ιερό χώρο, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια του διαλογισμού. Πρέπει να είναι ένα ήσυχο σημείο, όπου θα είστε απόλυτα σίγουροι πως δεν θα σας ενοχλήσουν. Μπορείτε αν θέλετε να τοποθετήσετε στο μέρος αυτό μερικά αντικείμενα που θα αποτελούν για σας ένα ψυχολογικό βοήθημα, θυμίζοντάς σας τη σημασία αυτού που πάτε να επιχειρήσετε: για παράδειγμα, κρυστάλλους, κεριά ή κάποια άλλα σύμβολα. Αυτά πρέπει να ενισχύουν την εντύπωση ότι βρίσκεστε σε έναν τόπο πραγματικά ιερό, προορισμένο για έναν ειδικό σκοπό.
Σας συνιστούμε να κάψετε κάποιο θυμίαμα για να εξαγνιστείτε εσείς και ο χώρος. Μια ή δυο ώρες πριν από το διαλογισμό αποφύγετε να φάτε οποιαδήποτε τροφή. H νηστεία υπήρξε από την αρχαιότητα ένα μέσον για τη διευκόλυνση της μετάβασης σε μια διαφορετική κατάσταση συνείδησης. Αν είναι δυνατόν ετοιμάστε οι ίδιοι τον “ιερό τόπο” σας και εξαγνίστε τον καίγοντας λιβάνι ή φασκόμηλο ανακατεμένο με κέδρο.
Αν διαλέξετε αυτά τα θυμιάματα, χρησιμοποιήστε ένα χοντρό κοίλο κοχύλι (με ένα πέτρινο πιάτο από κάτω για να μην καεί το κοχύλι) ή μια κούπα από κάποιο πυρίμαχο υλικό και προχωρήστε ως εξής: βάλτε φωτιά στα βότανα μέσα στο κοχύλι, έπειτα σβήστε τη φωτιά και αφήστε τα να καίγονται σιγά-σιγά και να καπνίζουν. Ύστερα χρησιμοποιώντας ένα φτερό ή την παλάμη του χεριού σας στρέψτε τον καπνό προς το πρόσωπό σας, το λαιμό και την καρδιά, έτσι ώστε να εξαγνίσετε τα ενεργειακά πεδία που βρίσκονται κοντά στο σώμα σας. Κατόπιν διαλέξτε τη στάση την οποία θέλετε να εκτελέσετε και δώστε στο σώμα σας λίγα λεπτά περιθώριο για να βεβαιωθείτε ότι η στάση είναι τέλεια και ότι το σώμα σας την εκτελεί άνετα.
Κατά την εκτέλεση της άσκησης
Έχοντας πάρει τη σωστή στάση, ακολουθήστε μια μικρή αναπνευστική άσκηση για να βοηθήσετε τη συγκέντρωση του νου. Στρέψτε την προσοχή σας στον αέρα που εισέρχεται και εξέρχεται από τα ρουθούνια, ενώ αναπνέετε ήρεμα, χωρίς πίεση. Δεν είναι ανάγκη να εκτελέσετε αναπνοές ιδιαίτερα βαθιές· απλώς μια σειρά από απλές εισπνοές και εκπνοές.
photo
Αγάλματα με τέτοιες στάσεις αποτελούσαν για τους ιστορικούς ένα άλυτο μυστήριο. Σήμερα αναγνωρίζεται ότι απεικονίζουν στάσεις δύναμης. Εδώ ένα αγαλματίδιο των Αζτέκων στη στάση της Μεταμόρφωσης.
text
Τα αισθήματα που θα έχετε κατά τη διάρκεια της άσκησης δεν θα είναι πάντα τα ίδια. Mπορεί να αντιληφθείτε μια διαφορά στη θερμοκρασία του σώματος, να νιώσετε ότι ταλαντεύεστε ή ότι λικνίζεστε, ή ακόμη να νιώσετε μια δυνατή ενέργεια να διαπερνάει ολόκληρο το σώμα σας.
Δώστε προσοχή στα διάφορα αισθήματα που δοκιμάζετε και αφήστε τις σκέψεις που λίγο-λίγο θα παρουσιάζονται στο νου σας, να κυλήσουν χωρίς να σταματάτε σ’ αυτές.
Στο τέλος της άσκησης αλλάξτε στάση και μείνετε ακίνητοι, χαλαρώνοντας μερικά λεπτά. Ίσως νιώσετε ότι είναι ενοχλητικό να βγείτε από αυτή τη διαλογιστική κατάσταση, και ειδικά αν η στάση που έχετε διαλέξει είναι πολύ αναπαυτική. Στην περίπτωση αυτή μην βιάζεστε να ξαναπιάσετε απότομα επαφή με την πραγματικότητα. Αφήστε τον εαυτό σας να επιστρέψει βαθμιαία στη φυσιολογική συνείδηση, γευόμενοι το αίσθημα της ευεξίας, της γαλήνης και της ενέργειας που σας μεταδίδει το σώμα σας.
Το τέλος της απόλαυσης
Πιθανόν κατά τη διάρκεια του διαλογισμού να συμβεί μια ελαφρά μείωση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα, κυρίως αν έχετε τάση για υπογλυκαιμία.  Επιστρέφοντας, λοιπόν, στην κατάσταση της φυσιολογικής συνείδησης είναι πιθανό να νιώσετε κάποια ζάλη ή ένα κενό στο στομάχι. Γι’ αυτό πάρτε κάτι που να περιέχει υδατάνθρακες και που αφομοιώνεται εύκολα, όπως για παράδειγμα χυμό φρούτων ή ένα κράκερ. Αν και δεν είναι συνηθισμένα, τα προβλήματα αυτά είναι πιθανά. Γι’ αυτό αν θέλετε να ακολουθήσετε αυτό το είδος διαλογισμού καλά θα κάνετε να εκτελείτε τις στάσεις παρέα με κάποιον άλλον, τουλάχιστον τις πρώτες φορές.
Κατά τη διάρκεια της άσκησης μπορεί να νιώσετε κάποια αλλαγή στη θερμοκρασία του σώματος. Κυρίως όταν εκτελούνται οι στάσεις της Δύναμης και της Μεταμόρφωσης, το σώμα μπορεί να γίνει υπερβολικά κρύο.
Στις άλλες στάσεις είναι ενδεχόμενο να επικρατήσει ένα πιο φυσιολογικό αίσθημα δροσιάς και φρεσκάδας. Όμως όταν βγείτε από την κατάσταση του διαλογισμού, τότε το σώμα θα ξαναβρεί τη φυσιολογική θερμοκρασία του πολύ γρήγορα.
Σας προτείνουμε να μην εκτελείτε τις στάσεις αυτές όλες μαζί μέσα σε μια μέρα, ή μια διαφορετική στάση καθημερινά. Οι στάσεις δύναμης καλύτερα αποτελέσματα όταν συνοδεύονται και από κάποια άλλη άσκηση εσωτερικής ανάπτυξης, όπως είναι ο καθημερινός διαλογισμός, η ανάλυση των ονείρων, το κράτημα ενός πνευματικού ημερολογίου ή η ανάγνωση ιερών κειμένων. Κατά συνέπεια είναι προτιμότερο να ακολουθείτε μια πνευματική άσκηση για μια μεγάλη χρονική περίοδο.
Αυτό θα σας επιτρέψει με τον καιρό να βελτιώσετε την ικανότητα της κρίσης σας, τη σοφία σας και τη δυνατότητα αυτοβελτίωσης· θα σας βοηθήσει επίσης να αυξήσετε την ενέργειά σας.