«Οι επαφές ανάμεσα στη Λατινική Αμερική και το Ισλάμ χρονολογούνται από τον 12ο αιώνα. Οι μουσουλμάνοι ανακάλυψαν την Αμερική το 1178, όχι ο Χριστόφορος Κολόμβος», δήλωσε ατάραχος ο Ερντογάν ανατρέποντας αιώνες εξερευνητικής ιστορίας μέσα σε δευτερόλεπτα.
Και αυτή δεν είναι φυσικά η μόνη φορά που αμφισβητείται η εξερευνητική πρωτοκαθεδρία του Κολόμβου, παρά το γεγονός ότι ιστορικά τουλάχιστον είναι πια κοινός τόπος ότι ο γενοβέζος θαλασσοπόρος αποβιβάστηκε στις ακτές της Κούβας το 1492, ονομάζοντάς τη Ισπανιόλα.
Αν δεν ήταν όμως πράγματι ο πρώτος θαλασσοπόρος που πατούσε πόδι στα εδάφη της αμερικανικής ηπείρου; Μπορεί για το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης να είναι ιστορική αλήθεια, Ασία και Αφρική έχουν ωστόσο δικούς τους εξερευνητές που φέρονται να αποβιβάστηκαν στον Νέο Κόσμο πολύ παλιότερα.
Ας δούμε λοιπόν τους επικρατέστερους εναλλακτικούς θαλασσοπόρους, αυτούς που έχουν βαλθεί να κλέψουν τη δόξα του εξερευνητή Χριστόφορου Κολόμβου…
Ο Lehi έφτασε στη «Γη της Επαγγελίας» το 589 π.Χ.
Ο πρώτος προκολομβιανός εξερευνητής του Ατλαντικού Ωκεανού, αυτός που διεκδικεί την απόλυτη ιστορική πρωτιά, δεν είναι άλλος από τον προφήτη των μορμόνων! Μπορεί βέβαια στην ύπαρξή του να πιστεύουν μόνο οι οπαδοί της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών, αυτό όμως είναι προφανώς μια άλλη ιστορία. Σύμφωνα με το ιερό Βιβλίο του Μόρμον, ο Lehi έφυγε από την Ιερουσαλήμ ακριβώς πριν καταστρέψουν το βασίλειο και κυριεύσουν την πόλη οι Βαβυλώνιοι και περιπλανήθηκε στην αραβική χερσόνησο με την οικογένεια και τους άλλους κατατρεγμένους.
Κάποια στιγμή, κατασκεύασαν ένα πλοίο ικανό να διασχίσει ωκεανούς και κατέπλευσαν στην Αμερική, εγκαινιάζοντας έτσι τη θεολογική ιστορία και παρουσία των Μορμόνων στον Νέο Κόσμο. Μη μορμόνοι ωστόσο ιστορικοί και αρχαιολόγοι έχουν εντοπίσει αμέτρητους αναχρονισμούς και ιστορικά λάθη στις περιγραφές του ιερού συγγράμματος που αφορούν στη χλωρίδα και την πανίδα της Αμερικής, αν και οι ίδιοι οι μορμόνοι αμφισβητούν τις επιστημονικές αμφισβητήσεις. Αν όμως είσαι μορμόνος, τότε ξέρεις ότι ο Κολόμβος ήρθε δεύτερος και καταϊδρωμένος…
Ο Άγιος Μπρένταν ο Ταξιδευτής αποβιβάστηκε στον Καναδά μεταξύ 512-530 μ.Χ.
Μια ολόκληρη χιλιετία αργότερα, συναντάμε τον δεύτερο υποψήφιο Κολόμβο στη θέση του Κολόμβου, τον ιρλανδό άγιο Μπρένταν του Κλόνφερτ, που έμεινε γνωστός ως Ταξιδευτής. Ό,τι είναι γνωστό βέβαια για τη ζωή του μάς έρχεται κατευθείαν από την αγιογραφημένη βιογραφία του, κάτι που δεν μπορεί να αντέξει στο ξυράφι της ιστορικής ανάλυσης.
Κι έτσι στα ταξίδια του που μοιάζουν να έχουν ξεπηδήσει από βιβλίο του Ιουλίου Βερν ο άγιος συνάντησε θαλάσσια τέρατα, ψάχνοντας για τον Κήπο της Εδέμ, παρέα με τους πιστούς συνοδοιπόρους του πάνω σε ένα πλεούμενο καμωμένο από δέρμα. Ο μοναχός του 6ου αιώνα φιγουράρει συχνά ως ο πρώτος χριστιανός (αλλά και Δυτικός αναγκαστικά) που έφτασε στις ακτές του Καναδά, έχοντας πάντα τη βοήθεια του Θεού στο φανταστικό προσκυνηματικό του ταξίδι. Αν τα κατάφερε ή όχι, εδώ είναι απλώς θέμα πίστης…
Ο Έρικ ο Ερυθρός είχε ανακαλύψει τη Γροιλανδία μέχρι το 985-986 μ.Χ.
Ο νορβηγός βίκινγκ φιγουράρει ως ο πρώτος έποικος της παγωμένης Γροιλανδίας στη σκανδιναβική λαϊκή παράδοση, αν και οι ιστορικοί κάθε άλλο παρά πεπεισμένοι εμφανίζονται για τους άθλους που υποτίθεται ότι κατάφερε. Φυγάς από την Ισλανδία για φόνο, έπεσε πάνω στη Γροιλανδία (μέχρι το 985-986 μ.Χ.), την οποία και ονόμασε Πράσινη Γη (Groland) πιστεύοντας ότι κάτω από τους πάγους κρύβονταν εύφορα βοσκοτόπια.
Ο Έρικ ίδρυσε εκεί οικισμούς και κυρίως, για το θέμα μας πάντα, άνοιξε τον δρόμο στους βίκινγκ για ακόμα δυτικότερες εξερευνήσεις στον Ατλαντικό Ωκεανό. Ως κινητήριος μοχλός της εξερευνητικής μανίας των Βορειοευρωπαίων της εποχής, έδωσε ζωή στους Λέιφ Έρικσον και Θόρβαλντ Έρικσον, τους κατοπινούς εξερευνητές της Αμερικής (τους ποιους;)…
Ο Μπιόρνι Χέριολφσον εντόπισε τη Βόρεια Αμερική το 985-986 μ.Χ.
Μια από τις εξερευνητικές εξελίξεις που πυροδότησε ο αποικισμός της Γροιλανδίας από τον Έρικ τον Ερυθρό έλαβε χώρα όταν ο Μπιόρνι αποπειράθηκε να επισκεφτεί τους γονείς του στην Ισλανδία, μόνο και μόνο για να συνειδητοποιήσει ότι η φαμίλια του είχε ακολουθήσει τον αυτοεξόριστο Έρικ στην Πράσινη Γη. Απτόητος ο Μπιόρνι και αποφασισμένος καθώς ήταν να ενωθεί και πάλι με την οικογένειά του, σάλπαρε σε αναζήτηση της νέας γης, αν και δεν είχε χάρτες και πυξίδες μαζί του.
Σφοδρή καταιγίδα παρέσυρε κάποια στιγμή το πλοίο του σε νερά ανεξερεύνητα, κι έτσι στο ταξίδι του συνάντησε λέει τις ακτές της Βόρειας Αμερικής (πιθανότατα το Λαμπραντόρ του
Καναδά), αλλά δεν πάτησε το πόδι του στα νέα εδάφη, καθώς η δική του αποστολή ήταν να βρει τους γονείς του. Αφού κατάφερε να φτάσει στη Γροιλανδία, επέστρεψε κατόπιν στη Νορβηγία, όπου και διηγήθηκε την περιπέτειά του με τον Νέο Κόσμο. Κατόπιν υποτίθεται ότι επέστρεψε στην Αμερική, όπου είδε θεόρατα βουνά και ψηλά δέντρα, κι εδώ εξαντλούνται οι περιγραφές του για τη νέα ήπειρο…
Ο Λέιφ Έρικσον ίδρυσε την πρώτη αποικία στη Βόρεια Αμερική γύρω στο 1000 μ.Χ.
Παρά το γεγονός ότι οι διηγήσεις του Χέριολφσον δεν μαγνήτισαν το κοινό των βίκινγκ, κάποιος άκουγε με τα αυτιά του ορθάνοιχτα τις περιπέτειες του θαλασσοπόρου: ο Λέιφ Έρικσον, ο γιος του Έρικ του Ερυθρού! Πεπεισμένος πια ότι κάτι υπήρχε στα δυτικά του Ατλαντικού, αγόρασε το πλοίο του Μπιόρνι, το γέμισε με 35 νοματαίους και βάλθηκαν να ανακαλύψουν τη μυστηριώδη στεριά.
Τα κατάφεραν φυσικά, σύμφωνα πάντα με τη λαϊκή παράδοση των βίκινγκ, καθώς τα νέα εδάφη (η Αμερική) ήταν στα μάτια των Νορβηγών απλή συνέχεια της Γροιλανδίας. Ο Λέιφ αντίκρισε στα βόρεια βραχώδεις και παγωμένες εκτάσεις (Helluland), ενώ νοτιότερα βρήκε τεράστιες περιοχές με δάση (Forestland), ιδρύοντας τελικά μια αποικία που είπαν «Vinland» (Γη των Αμπελιών).
Οι περιγραφές του Λέιφ έχουν οδηγήσει πολλούς μελετητές στην ταυτοποίηση των εδαφών που ενδεχομένως επισκέφτηκε, που περιλαμβάνουν την καναδική Νήσο Μπάφιν, τη χερσόνησο του Λαμπραντόρ, ενώ η Vinland με την πυκνή βλάστηση και το ηπιότερο κλίμα ήταν πιθανότατα ο κόλπος του Αγίου Λαυρεντίου στις σημερινές ΗΠΑ! Σήμερα γνωστή ως L’Anse aux Meadows στο Newfoundland, η Vinland είναι ενδεχομένως ο πρώτος ευρωπαϊκός οικισμός στον Νέο Κόσμο.
Ο Λέιφ έμεινε έτσι γνωστός ως Λέιφ ο Τυχερός και τιμήθηκε για τα εξερευνητικά του κατορθώματα. Και κάτι ακόμα: το 1964, το αμερικανικό Κογκρέσο ονόμασε την 9η Οκτωβρίου ως Μέρα Λέιφ Έρικσον! Όσο για τον αδελφό του, Θόρβαλντ, αυτός συνέχισε τις εξερευνητικές αποστολές στα νέα εδάφη, όπου και είχε την πρώτη επαφή με ιθαγενείς, τους οποίους αποκάλεσε «Εξαθλιωμένους». Όσο εξαθλιωμένοι όμως κι αν ήταν οι αμερικανοί αυτόχθονες, κατάφεραν να σκοτώσουν του Θόρβαλντ σε σύγκρουση…
Ο Μάντοκ έφτασε στην Αμερική το 1170 μ.Χ.
Την ώρα που οι περιπέτειες των βίκινγκ στην Αμερική ίσως έχουν μια βάση, το θέμα με τον ουαλό θαλασσοπόρο που βάλθηκε να διεκδικήσει τα νέα εδάφη λίγο μετά τον αποικισμό του Νέου Κόσμου από τους Νορβηγούς στερείται αποδεικτικών και ιστορικών ερεισμάτων. Ο ουαλός πρίγκιπας λοιπόν, αποθαρρυμένος από τις μάχες στην πατρίδα του, αποφάσισε να αναζητήσει νέα και πιο εύφορα βοσκοτόπια.
Κι έτσι όχι μόνο έφτασε στην Αμερική, αλλά επέστρεψε κατόπιν στην Ουαλία για να κάνει το επικίνδυνο ταξίδι και δεύτερη φορά, αυτή τη φορά με 10 πλοία γεμάτα άντρες και γυναίκες. Με το τσούρμο αυτό των συμπατριωτών του αποπειράθηκε να ιδρύσει μια ουαλική αποικία στα εδάφη του Κόλπου του Μεξικού. Υπαίτιος για το γεγονός ότι ο θρύλος αυτός έγινε λαϊκή παράδοση δεν ήταν άλλος από τη βασίλισσα Ελισάβετ Α’, η οποία τον χρησιμοποίησε αβέρτα κατά τον 16ο αιώνα για να έχει ιστορικό έρεισμα η χώρα της στον Νέο Κόσμο.
Κι έτσι το δικό της βασίλειο είχε φτάσει πρώτο στην Αμερική πριν από τους μισητούς Ισπανούς, κάτι που έδινε υποτίθεται το πάνω χέρι στην κούρσα για τον αποικισμό της νέας ηπείρου. Υποστηρικτής της θεωρίας ήταν ακόμα και ο διαπρεπής ουαλός επιστήμονας Τζον Ντι, ο «μάγος του Κέιμπριτζ», ο οποίος λειτουργώντας ως σύμβουλος της βασίλισσας έφτασε να ισχυριστεί ότι όχι μόνο ο Μάντοκ αποίκισε τα νέα εδάφη πριν από τον Κολόμβο, αλλά και ο θρυλικός βασιλιάς Αρθούρος είχε φτάσει στην Αμερική πολύ πρωτύτερα απ’ όλους, παρά την απουσία ακόμα και παραμικρής ένδειξης!
Ο Αμπού Μπακρ Β’ εξερεύνησε τον Ατλαντικό Ωκεανό το 1311
Ο αυτοκράτορας του Μάλι παραιτήθηκε από τα βασιλικά του καθήκοντα το 1311 για να ηγηθεί μιας τεράστιας εξερευνητικής αποστολής που σκοπό είχε να αναζητήσει τα ακρότατα σύνορα του Ατλαντικού, μόνο και μόνο για να δει ως πού έφταναν τα όρια του κράτους του! Κι έτσι περισσότερα από 400 πλοία (τα 200 υποστηρικτικά) όργωσαν τον αφιλόξενο ωκεανό, αν και ό,τι εκτυλίχθηκε εκεί παράμεινε μυστικό, καθώς ο αυτοκράτορας και το πλήρωμά του δεν επέστρεψαν ποτέ στο Μάλι. Χάθηκαν στα μανιασμένα νερά; Έφτασαν στην Αμερική; Αποίκισαν τα εδάφη της;
Κανείς δεν ξέρει, αν και ο θαλασσοπόρος μνημονεύεται έκτοτε ως ο «μεγαλύτερος εξερευνητής της Αφρικής» παρά το γεγονός ότι δεν κόμισε καμία νέα γνώση στον κόσμο! Σοβαροί ακαδημαϊκοί ωστόσο ισχυρίζονται ότι ο Αμπού Μπακρ Β’ τα κατάφερε να διασχίσει τον ωκεανό, φτάνοντας έτσι στην Κεντρική ή Νότια Αμερική…
Ο Ερρίκος Σινκλέρ εξερεύνησε τη Βόρεια Αμερική για λογαριασμό του Τάγματος των Ναϊτών
Ο αριστοκράτης σκοτσεζο-νορβηγικής καταγωγής έζησε λίγο μετά την ακμή της αυτοκρατορίας του Μάλι, κάποιες δεκαετίες αργότερα δηλαδή από το μοιραίο ταξίδι του Αμπού Μπακρ Β’. Οι θεωρίες συνωμοσίας και τα μυστήρια γύρω από τη ζωή του δεν έχουν ακόμη τελεσίδικη ιστορική ετυμηγορία, αν και εμάς εδώ μας ενδιαφέρουν δύο σημεία του πολυτάραχου βίου του: το υποτιθέμενο ταξίδι του στην Αμερική και η σχέση του με τους Ναΐτες Ιππότες.
Είναι μια σειρά μυστικών επιστολών, ένας χάρτης που φτιάχτηκε από δυο βενετούς αδελφούς και μερικά ακόμα αμφιλεγόμενα πειστήρια που υπογραμμίζουν υποτίθεται την αποστολή του Σινκλέρ στον Νέο Κόσμο, αν και οι φερόμενες σχέσεις του με τους Ναΐτες είναι που δίνουν υπόσταση στο υπερπόντιο ταξίδι, καθώς ο ευγενής ανέλαβε την αποστολή για λογαριασμό του ιπποτικού τάγματος.
Οι ιστορικοί δεν δέχονται την αυθεντικότητα των πειστηρίων από τον Νέο Κόσμο, θεωρώντας ακόμα και τις επιστολές χαλκευμένες, κάνοντας λόγο για άλλον έναν φανταστικό θαλασσοπόρο από τη Βρετανία που έφτασε εκεί πριν από τον Κολόμβο: είχαμε Ιρλανδό, είχαμε Ουαλό, να μην έχουμε κι έναν Σκοτσέζο ώστε να διεκδικεί η Βρετανία τα νέα εδάφη για λογαριασμό της;
Ο θρύλος με τους Ναΐτες που κατέπλευσαν στην Αμερική από τη Σκοτία (στην οποία είχαν βρει προσωρινό καταφύγιο), ακολουθώντας μάλιστα τον θαλάσσιο δρόμο των βίκινγκ, παραμένει ο δημοφιλέστερος ίσως όλων των προκολομβιανών θρύλων. Ο ίδιος ο Σινκλέρ φέρεται να πέθανε μάλιστα στη Νέα Αγγλία της Αμερικής, αν και κανείς δεν ξέρει τι απέγιναν τα 12 πλοία με τους 300 ακόμα Ναΐτες που φέρονται να αποβιβάστηκαν στη νέα ήπειρο…
Ο Ζενγκ Χε περνά τον Κολόμβο στο νήμα το 1421
Τελικά μήπως ανακάλυψαν οι Κινέζοι την Αμερική πριν από όλους; Ο λόγος εδώ για τον περίφημο ναύαρχο και γνωστότερο θαλασσοπόρο που ξεπήδησε ποτέ από την Κίνα, τον «πολύ» Ζενγκ Χε. Ξέρουμε πια με βεβαιότητα ότι τα πλοία του εξερευνητή ταξίδεψαν στον Ειρηνικό και τον Ινδικό από το 1405-1433 (7 ταξίδια), την ίδια ώρα που τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν ότι εξερεύνησε τη νοτιοανατολική Ασία, την Ινδία, τον Περσικό Κόλπο και τα παράλια της Ανατολικής Αφρικής, χρησιμοποιώντας μάλιστα μεθόδους πλοήγησης και ναυπήγησης ιδιαίτερα προηγμένες για την εποχή του.
Οι τεραστίων διαστάσεων αποστολές είχαν ακόμα και 20.000 άντρες πλήρωμα, την ίδια ώρα που τα καράβια του ήταν πολύ μεγαλύτερα από τα αντίστοιχα του Κολόμβου. Ομάδα ακαδημαϊκών υποστηρίζει πια με καλές πιθανότητες ότι ο Ζενγκ Χε ταξίδεψε πιο μακριά από κάθε άλλο θαλασσοπόρο της εποχής του, φθάνοντας ακόμα και στις ανατολικές ακτές της Αμερικής το 1421, δύο γενιές δηλαδή νωρίτερα από τον Κολόμβο! Δεν αποκλείεται ο ευνούχος θαλασσοπόρος να ίδρυσε εκεί μικρούς οικισμούς, πιθανότατα στις ακτές της Νότιας Αμερικής.
Παλιός μάλιστα κινεζικός χάρτης του 1763 που ήρθε πρόσφατα στο φως (και που αναφέρει ρητά ότι είναι πιστό αντίγραφο αντίστοιχου του 1418) παρουσιάζει τη Γη ως σφαίρα με όλες τις μεγάλες ηπείρους και με λεπτομέρειες άγνωστες σε ευρωπαϊκούς χάρτες για τουλάχιστον άλλον ένα αιώνα! Οι Ευρωπαίοι δεν θα αποκτούσαν τόσο λεπτομερείς γεωγραφικές γνώσεις έως ότου ολοκληρώνονταν τα ταξίδια του Κολόμβου, του Ντα Γκάμα και του Μαγγελάνου…
Ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακαλύπτει την Αμερική πριν από τον Χριστόφορο Κολόμβο (1477)
Πώς μπορεί να φιγουράρει ο ίδιος ο Κολόμβος σε λίστα με προκολομβιανούς θαλασσοπόρους; Εύκολα, καθώς μπορεί κάλλιστα να είχε αγγίξει τις παρυφές της Αμερικής πριν από το 1492! Ξέρουμε ότι ο γενοβέζος εξερευνητής ταξίδεψε το 1476 με καραβάνι από τη Γένοβα στη βόρεια Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, έδεσε στην Αγγλία και την Ιρλανδία, όπου και ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τους θρύλους του αγίου Μπρένταν του Ταξιδευτή.
Την επόμενη χρονιά λοιπόν έφτασε πιθανότατα στην Ισλανδία, τη Γροιλανδία και γιατί όχι και στον Καναδά, ακολουθώντας τη διαδρομή των βίκινγκ, κάτι που του άνοιξε την όρεξη για μια πιο εκτεταμένη (και επίσημη φυσικά) γυροβολιά στον Ατλαντικό. Του πήρε βέβαια περισσότερα από 20 χρόνια για να κάνει πράξη το όραμά του, αν και για το θέμα μας ενδέχεται να είδε δει την Αμερική ήδη από τότε…
Ο Οδυσσέας περιπλανήθηκε στην Αμερική
Γιατί νομίζετε ότι έκανε 10 ολόκληρα χρόνια για να επιστρέψει από την Τροία στην Ιθάκη; Ο πολυμήχανος Οδυσσέας και το ατρόμητο πλήρωμά του δάμασαν τον ανεξερεύνητο Ατλαντικό Ωκεανό και κατέπλευσαν στη Νότια Αμερική, εκμεταλλευόμενοι λέει τα θαλάσσια ρεύματα, με τη βοήθεια των οποίων επέστρεψαν στην πατρίδα. Ο ομηρικός στίχος της «Οδύσσειας» για τον ουρανό που άλλαξε θέση ερμηνεύεται έτσι ως αλλαγή θέσης των πλοηγών άστρων, αλλαγή ημισφαιρίου με λίγα λόγια, γεγονός που ισοδυναμεί αυτόματα με το ταξίδι του Οδυσσέα στην Αμερική.
Αρκετοί ιστορικοί έχουν προσπαθήσει να αναλύσουν τους ομηρικούς στίχους υπό το πρίσμα αυτό, αν και δεν βγαίνουν τα νούμερα για να εγκατέλειψε ο Οδυσσέας τη Μεσόγειο και να ανοίχτηκε στις εσχατιές του Ατλαντικού. Αν ήταν και πάλι Έλληνας που έκανε το πρώτο υπερατλαντικό ταξίδι της Ιστορίας, μένει να φανεί…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου